Im letzten Teil „Das gelobte Land“ (Original: Fyrirheitna landið) der Barackentrilogie von Einar Kárason, die in den siebziger Jahren spielt, besuchen wir mit Mundi (Ásmundur Grettisson), den Ich-Erzähler und Sohn von Dolli, und Manni (Hermann Þórgnýsson), den Sohn von Toti und Fia, die Vereinigten Staaten, das ‚gelobte Land’. In New York treffen sie auf Bobo, Mundis Halbbruder, der sie zur deren Großmutter Gogo, die zusammen mit ihrem Sohn (dem Onkel der beiden) Baddi irgendwo in der amerikanischen Provinz in einem Wohnmobil (Mobile Home) wohnt, begleitet. Manni und Mundi betrachten es als eine Art Studienreise: „Forschung! …kulturanthropologische Untersuchung!“ Wie Manni es nennt.

Immer wieder erfolgen Rückblenden auf die Zeit in Island, die teilweise auch noch in den sechziger Jahren spielen und hier den Tonfall des Erzählers aus den ersten beiden Romanen (Die Teufelsinsel und Die Goldinsel) wiedergibt. Am Ende dieser Rückblenden erfolgt der Entschluss von Mundi und Manni, in die Staaten zu reisen.

Literatur von Einar Kárason

Auszug aus dem isländischen Original:

Úr Fyrirheitna landinu:

Og einu sinni kom Fía að leita eftir sérfræðiráðgjöf; hvað er hægt að gera við drykkfelda syni? Ég veit að enginn hefur meiri reynslu af því en þú Lína mín, eins og vandræðin hafa nú verið með hann Badda! Æ æ æ, það sem er á okkur lagt.
Það kom styggð að langömmu. Átti nú að fara að skíta hann Badda út?
Hvað ert þú að hafa áhyggjur af honum, spurði hún hvöss.
En Fía sagði, ekkert nema ljúfmennskan, að það væri nú ekki þannig meint, hún væri bara svo slegin og sjokkeruð útaf honum Hermanni syni sínum, sem lægi í brennivíni allar helgar. Allir hans peningar færu í brennivín. Hann slægi jafnvel slöku við vinnu útaf andskotans brennivínsfýsninni!
Og langamma sá að kellingin kom með friði og var ekki að fiska eitthvað upp um Badda sem hún gæti smjattað á meðan hún væri að telja allar sínar milljónir. Svo að gamla konan trúði henni fyrir leyndardómum drykkjusýkinnar: Tilfellið væri einfaldlega það að þessum mönnum væri ekki sjálfrátt. Þarna væru illir andar að verki.
Ji minn almáttugur hjálpi mér!
Jaá, það er ekkert að efast um. Það eru drykkjupúkar og illir andar sem drekka í gegnum þessa menn. Ég man eftir því uþþuþvuzz þegar við vorum hérna útí Minnakoti sjö sé og hann Tómas heitinn var alltaf að drekka! Ég ákvað, no! Nú rek ég úr honum illa andann. Ja, svo er ekkert með það, ég hef nú mínar aðferðir, er kannski ekkert að gaspra svona um það, en svo er hann sofnaður brennivínsdauða uzzuzz þarna inní herberginu og ég fer að særa, og svo sé ég hreinlega hvernig andinn fór úr honum svona púff uppí loftið og ég verð voða glöð. Jæja! En bara heldurekki að púkinn stingi sér þá ofaní vögguna hjá litla barninu uþþuþþuþvuzzz; og nú gerði Lína krossmörk og bænaði sig í bak og fyrir.
Hjá litla barninu? spurði Fía skjálfrödduð. Var það hún Úlla, sem dó?
Neei, sagði langamma, örlítið ergileg yfir skilningsleysinu: Það var hann Baddi!

(s. 175-176)

Hierzu der deutsche Text:

Minnakoti = ‚Meine Hütte’
(S. 188-189 – 1. Auflage Taschenbuchausgabe Februar 1999 – btb Taschenbuch 72228)

Es ist eine Reise in die amerikanische Provinz der Südstaaten. „Die Selbstverständlichkeit, mit der dieser Autor auch von Bagatellen zu erzählen weiß, die dann unter seiner Feder zu bedeutsamen Ereignissen werden, ist hierzulande ohne Bespiel.“ (Frankfurter Allgemeine Zeitung). Es sind eben tatsächlich meist die scheinbar unbedeutenden Dinge, die das Leben bestimmen. Wir begegnen in diesem dritten Teil auch wieder Baddi, dem Trunkenbold, dem „verdammte Säuferschwein“, dem nicht nur der Leser zwischen Sympathie bis hin zur körperlichen Unerträglichkeit begegnet, sondern auch die jungen US-Reisenden. Alle sind sie wieder einmal die geborenen Verlierer, aber wie sie ihr Schicksal tragen, macht sie zu Helden!

Während Einar Kárasons Die Teufelsinsel in einer Barackensiedlung in Reykjavík, der Hauptstadt Íslands, in den 50-er Jahren spielt, handelt „Die Goldinsel“ (Gulleyjan) von den sechziger Jahren des Wirtschaftsaufschwungs. Ja auch Island hatte sein Wirtschaftswunder. Dank des Herings, der von den Fischern der Insel in Massen gefangen wurde. „Die Sonne, die Island in eine Goldinsel zu verwandeln schien, ging dabei im Westen auf. Alles kam aus Amerika: Das Fernsehen, die Rockmusik, die großen Schlitten und das große Geld. Unerhörte Zeiten brachen an – auch im Camp Thule, dem Barackenviertel von Reykjavik, wo die Anarchie üppige Blüten treibt und sich Tommi, der Krämer, und seine Frau Lina, die Wahrsagerin, durchs Leben schlagen, samt ihrem Clan von trotzigen Verlierern, die nie aufgeben, und Goldgräbern, die den amerikanischen Traum in die Bude brachten. Doch die Überlebenskünstler aus dem Slum boten sogar dem plötzlichen Dollarsegen kühn die Stirn. Nicht einmal das neu erbaute Krankenhaus konnte ihre Wunden heilen. Die Familiensaga aus dem Wilden Norden kennt kein Happy-end. Das Alte Haus wird plattgewalzt. Doch mit der halsstarrigen Lebensfreude seiner Bewohner wird kein Bulldozer fertig …“
(aus dem Klappentext zum Buch)

Literatur von Einar Kárason

Auszug aus dem isländischen Original:

Úr Gulleyjunni:

Meðan Gamla húsið stóð hélt Baddi áfram að halda þar næturveislur flestar helgar, þessar veislur sem oftast enduðu með rotunum, eyðileggingu og umsátri lögreglunnar. Þessar veislur voru að verða einsog óumflýjanlegur hluti tilveru fólksins í Gamla húsinu, það var hætt að láta sér bregða, stundum kom það fyrir að einhver svaf af sér allan djöfulganginn og þurfti að spyrjast fyrir alveg steinhissa næsta morgun hvort enginn hefði komið um nóttina. Og um tíma, meðan Daisy og Herman voru sem óvinsælust, hafði fjölskyldan jafnvel lúmskt gaman af næturheimsóknum þessara fullu brjálæðinga; Baddi ætlaði ekki að láta sér nægja minna en alla neðri hæðina undir gleðskapinn og það fyrsta sem hann gerði vanalega var að opna innri stofuna, kveikja ljósið, og henda the hermit út. Oft var Daisy svo króuð af og mæld út með jakalegum krumlum og slapp ekki fyrren eftir mikil óp, slapp hrasandi út til Herman sem beið glamrandi af kulda og skelfingu á hlaðinu. Oft reyndu þau að komast inn aftur og flýja uppá efri hæðina þarsem allt var læst nema kannski skáphurðin hjá tröllinu (sem þau voru bæði hálfhrædd við)… Eina nóttina héldu þau til í vaskahúsinu þarsem ýmist heyrðist breim eða tíst, vissu að þau myndu ekki geta lifað af aðra slíka helgi en svo varð það þeim til lífs að Fía og Tóti komu í heimsókn ásamt Gosa syni sínum einn daginn þegar Lína var að spá og enginn til að sinna gestum nema kanarnir. Og þeim kom svona afbragðsvel saman; kanarnir gerðu Snæfríði og Þórgný að trúnaðarvinum, sögðu þeim frá hinni illu meðferð og ofsóknum á hendur sér í Gamla húsinu og Fía hrærðist svo af þessari raunasögu að hún bauð þeim að flýja út í Rafmagnsveitublokk til sín næst þegar þeim yrði fleygt um nótt útá gaddinn. Kanarnir komu náttúrlega strax um næstu helgi og Fía hitaði handa þeim kaffi og gróf búðingstertuleifar uppúr frystikistunni og vakti Gosa svo hann gæti túlkað fyrir sig raunasögu hins vestræna flóttafólks. JesúsGuð! Og eigum flóttafólksins var engin virðing sýnd í þessum árásum, öllu hvolft og gramsað; oftar en einu sinni máttu þau tína saman Bítlaplöturnar hennar Daisy útum allt hverfi því að Baddi þoldi það ekki þegar samkvæmisgestir vildu fara að spila þetta kjánalega væl á fóninn sinn; skutlaði Bítlaplötunum út um gluggann og spilaði bara hinn sígilda Elvis Presley…
Oft enduðu samkvæmin þannig að allir kvöddu nema einhver ein stúlka sem fór uppí herbergi með Badda og var hjá honum fram á næsta dag og þá var Lína forvitin og kvíðin og tautandi, vildi vita hvaða hórkona og tittlinganáma væri nú að draga barnið á tálar, en fékk aldrei neitt um það að vita. Baddi var ekkert að kynna þessar vinkonur sínar fyrir heimilisfólkinu, fylgdi þeim bara hratt til dyra, ýtti þeim út um gættina og lokaði, og ef Lína var að reyna að hefta för þeirra með kaffi eða tilboði um að láta hann Gretti keyra þær heim, þá afþakkaði Baddi snarlega fyrir þeirra hönd, rámur og hranalegur. Las svo ömmu sinni pistilinn þegar þær voru farnar; hvort hún ætlaði aldrei að geta skilið að hann vildi fá frið þegar hann væri þreyttur og slappur.

(s. 98-99)

Hierzu der deutsche Text:

[Text Vollbild]

„… Leviten; ob sie es nicht in ihren Kopf kriegte, daß er in Ruhe gelassen werden wollte, wenn er müde und abgeschlafft war.“

(S. 118-120 – 2. Auflage Taschenbuchausgabe Mai 1997 – btb Taschenbuch 72143)

Ja es geht wieder um Tommi, dem Besitzer des kleinen Ladens, der sein Geschäft um einen Kiosk erweitert, der auch in den späten Abendstunden geöffnet hat. Und um Lina, die Wahrsagerin. Und im weiteren Umkreis sind es Linas Enkel, Dolli mit ihrem Mann Grettir – und den beiden so gegensätzlichen Brüdern Baddi und Danni. Baddi ist der Liebling Linas, während Tommi dem jungen Danni zugetan ist und ihn finanziell beim Erwerb eines Flugscheins unterstützt. Die Fliegerei wird Danni dann auch zum Verhängnis. Am Ende ist der Spuk des Wirtschaftswunders verzogen. Tommi gelingt es immerhin noch, sein dem Abriß geweihtes Haus gegen eine andere Unterkunft (die ‚Neue Hütte’) einzutauschen. Aber so wie die Heringsschwärme, die für Islands Wohlstand sorgten, ausbleiben, so geraten auch unsere Helden wieder in Not. Das Barackenviertel ist abgerissen, die Bewohner in alle Winde verstreut.

Einar Kárason findet auch in diesem Roman den gleichen Tonfall wie in der „Teufelsinsel“. Man spürt seine ganze Zuneigung zu diesen sonderbaren Überlebenskünstlern, auch wenn sie manchmal nicht sehr freundlich erscheinen.